Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập thành phố Canberra, thủ đô của Úc, nằm về phía tây nam Sydney và phía đông bắc của Melbourne, Bảo tàng quốc gia của Úc tạo cho công chúng có cơ hội để xem một cuộc triển lãm nghệ thuật lớn dành cho tác phẩm hội họa gồm tranh sơn dầu, tranh khắc in, áp-phích của nghệ sĩ thế kỷ 19 Pháp Henri de Toulouse-Lautrec. Cuộc triển lãm như những thước phim chiếu lại hoạt động của họa sĩ Henri de Toulouse phản chiếu bối cảnh nền văn hóa Pháp từ tầng lớp quý tộc cho đến lớp tiện dân thấp hèn trong đời sống xã hội.
 |
| Henri de Toulouse-Lautrec. |
Tác phẩm của Toulouse-Lautrec miêu tả sâu sắc một cách chi tiết khung cảnh xã hội Paris, những phòng khiêu vũ, các quán cà-phê, các buổi hòa nhạc, các nhà thổ và nhà hát, tất cả đều nắm bắt được bản chất và tính cách nhân vật Paris. Cuộc triển lãm là một cơ hội hiếm có cho người yêu nghệ thuật đến chiêm ngưỡng kỹ năng thực hiện tác phẩm, vốn sống với kiến thức sâu rộng và toàn diện qua tác phẩm nghệ thuật của Toulouse-Lautrec. Những tác phẩm được rút ra từ nhiều bộ sưu tập, cả công cộng và tư nhân. Nhiều tác phẩm giá trị được mượn từ các tổ chức nghệ thuật quốc tế hoặc các nhà bảo tàng lớn trên thế giới.
Henry de Toulouse sinh ra trong một gia đình quý tộc lâu đời ở Albi. Henri yếu và hay bệnh. Lên 10 tuổi ông bắt đầu vẽ và sơn. Vào tuổi 12, Toulouse-Lautrec đã bị nhiều chấn thương về xương. Với lối chữa trị không đúng cách, nên xương ở đôi chân của ông ngừng phát triển. Ông bước đến tuổi trưởng thành với một cơ thể mang kích thước bình thường nhưng với đôi chân bị ngắn. Được mẹ chăm sóc chu đáo về sức khỏe nên bà thường xuyên khuyến khích ông vẽ tranh. Sau đó, ông học với họa sĩ học tập Pháp LJF Bonnat và Fernand Cormon.
Toulouse-Lautrec là một người sáng tạo sung mãn. Ông kết hợp các phong cách của các nghệ sĩ đương đại, đặc biệt là họa sĩ Pháp Edgar Degas và Paul Gauguin, nhất là về phân định sắc nét, thành phần không đối xứng, góc xiên, và các khu vực bằng phẳng của màu sắc. Tác phẩm của ông lấy cảm hứng từ Van Gogh, Georges Seurat, và Georges Rouault. Ông là bậc thầy bố cục đám đông trên tranh.
Toulouse-Lautrec lưu trú ở Montmartre, một khu vực nổi tiếng của Paris cho lối sống phóng túng của các nghệ sĩ, nhà văn và triết gia. Ở đó, ông thực hiện một loạt các bức tranh với không khí dễ chịu và lối sống thân tình của cư dân nơi đây. Khi quán rượu Moulin Rouge gần đó mở cửa, Toulouse-Lautrec được ủy quyền để sản xuất một loạt các áp-phích.
Trong suốt sự nghiệp của mình, kéo dài ít hơn 20 năm, Toulouse-Lautrec tạo ra 737 bức tranh sơn dầu, 275 màu nước, 363 bản in và áp-phích, 5.084 bản vẽ, một số tác phẩm bằng chất liệu gốm và thủy tinh màu, và một số lượng không rõ các công trình bị mất.
 |
| Dạ tiệc ở Moulin Rouge (tranh sơn dầu). |
Toulouse-Lautrec được biết đến cùng với Cezanne, Van Gogh, Gaugin là một trong những họa sĩ vĩ đại nhất của thời kỳ sau trường phái ấn tượng. Ông đã xuất sắc thể hiện thành công những con người trong môi trường làm việc khác nhau, từ cô hầu bàn tại một quán bar ở Folies-Bergere đến các vũ công ba-lê với các màu sắc và chuyển động của một cuộc sống xa hoa, phủ trùm những sắc
màu quyến rũ.
Toulouse-Lautrec đã có nhiều thời gian sống trong các nhà thổ. Từ các biến chứng do nghiện rượu và bệnh giang mai, ông đã qua đời trong tháng 9-1901. Mẹ của ông, bà Comtesse Adele Toulouse-Lautrec đã đóng góp kinh phí cho một bảo tàng được xây dựng ở Albi, nơi sinh của ông. Bảo tàng nghệ thuật mang tên Toulouse-Lautrec, nơi cất giữ nhiều tác phẩm giá trị của ông. Vào năm 2005, một trong những bức tranh của ông đã được bán với giá 14,5 triệu USD.
Thông qua tác phẩm của mình, Toulouse-Lautrec đã trở thành một nhân vật có ảnh hưởng trong sự phát triển của nghệ thuật thế kỷ 20.
HOÀNG ĐẶNG
