Trà (chè) là thức uống hằng ngày, tùy sở thích, thói quen và điều kiện tự nhiên, kinh tế, có thể dùng lá chè tươi hay trà xanh (lục trà - tức búp chè non được chế biến bằng cách sấy lửa để diệt men nhờ đó giữ được gần nguyên vẹn các hoạt chất trong búp chè), hoặc trà đen (còn gọi hồng trà - trong quá trình chế biến có giai đoạn ủ men để tạo ra nhiều hợp chất mới làm cho trà có mùi vị đặc trưng).
Để tăng cường tác dụng và mở rộng phạm vi ứng dụng trong dưỡng sinh phòng chữa bệnh, người ta thường phối hợp trà với một số dược liệu để pha chế uống thay nước hằng ngày gọi là trà thuốc. Đối với một số người và trong một số trường hợp như suy nhược thần kinh, mất ngủ... có thể giảm lượng hoặc bỏ hẳn thành phần trà, nhưng theo cách thức pha chế, sử dụng vẫn được gọi là trà thuốc.
Thực ra trà thuốc là biến thể của thuốc thang, một dạng bào chế thuốc nước phổ biến trong Đông y. Dạng thuốc này bao gồm một hoặc nhiều loại dược liệu đã được chế biến phân loại đến một mức độ nhất định, đóng thành gói nhỏ và sử dụng dưới dạng hãm nước sôi cho người bệnh uống hằng ngày.
Sau đây chúng tôi xin giới thiệu công thức một số nhóm trà thuốc dưỡng sinh, chống lão suy, kéo dài tuổi thọ theo sách Trà ẩm bảo kiện cố vấn của Mao Gia Lục do Nhà xuất bản Từ thư Tứ Xuyên, Trung Quốc ấn hành.
* Trà Thần tiên thọ:
- Nguyên liệu: Nhân sâm 3g, Ngưu tất 2g, Ba kích 2g, Đỗ trọng 2g, Câu kỷ 2g, Hồng trà 5g.
- Công dụng: Tư bổ khí huyết, dưỡng tinh ích não. Dùng cho người và trung niên thân thể suy nhược.
* Trà Chân nhân:
- Nguyên liệu: Phục linh 2g, Thục địa 2g, Cúc hoa 2g, Nhân sâm 2g, Bá tử nhân 2g, Hồng trà 5g.
- Công dụng: Bổ tạng, ích trí, an thần. Dùng cho người già và trung niên thân thể suy nhược.
* Trà Diên thọ:
- Nguyên liệu: Viễn chí 2g, Sơn dược 2g, Ba kích 2g, Thỏ ty tử 2g, Ngũ vị tử 2g, Hồng trà 10g.
- Công dụng: Kéo dài tuổi thọ, trí óc minh mẩn, tinh thần an định. Dùng cho người già và trung niên thân thể ốm yếu, tinh thần suy nhược.
* Trà Đồng xuân:
- Nguyên liệu: Thỏ ty tử 3g, Ngưu tất 2g, Sơn dược 2g, Phục thần 2g, Tục đoạn 2g, Hồng trà 10g.
- Công dụng: Bổ tỳ thận, ích tinh thần. Dùng cho người già và trung niên thân thể suy nhược, nhiều bệnh tật.
* Trà Cầu chân:
- Nguyên liệu: Thương truật 2g, Nhân sâm 2g, Lộc nhung 0,5g, Dâm dương hoắc 2g, Trạch tả 2g, Hồng trà 5g.
- Công dụng: Bổ dương, trừ thấp, cường tráng thân thể. Dùng cho người già và trung niên người mập, đàm thấp nặng, yếu sinh lý.
* Trà Diên linh:
- Nguyên liệu: Thỏ ty tử 2g, Nhục thung dung 2g, Câu kỷ tử 2g, Sơn thù du 2g, Phúc bồn tử 2g, Hồng trà 10g.
- Công dụng: Tư bổ can thận, tăng cường trí nhớ, kéo dài tuổi thọ. Dùng cho người già và trung niên can thận bất túc, yếu sinh lý.
* Trà Quy hạc nhị tiên:
- Nguyên liệu: Lộc giác 2g, Quy bản 2g, Câu kỷ 5g, Nhân sâm 3g, Hồng trà 5g.
- Công dụng: Tư bổ tinh huyết, ích khí, tỉnh thần. Dùng cho người già và trung niên khí huyết suy nhược.
* Trà Diên niên:
- Nguyên liệu: Phúc bồn tử 2g, Thạch hộc 2g, Đỗ trọng 2g, Tục đoạn 2g, Ngũ vị tử 2g, Hồng trà 10g.
- Công dụng: Ích trí, kiện não, dưỡng sinh, kéo dài tuổi thọ. Dùng cho người già và trung niên thân thể ốm yếu, tinh thần suy nhược, hay quên.
PHAN LANG
