Cuộc bầu cử Hạ viện Nhật Bản ngày 22-10 tới được cho là cuộc trưng cầu dân ý đối với Thủ tướng Shinzo Abe. Song, ông đang đối mặt với thách thức lớn từ Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike - người dẫn dắt đảng Hy vọng non trẻ cạnh tranh cùng đảng Dân chủ Tự do (LDP).
 |
| Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike (phải) dẫn dắt đảng Hy vọng chống lại Thủ tướng Shinzo Abe (trái). Ảnh: AFP |
Chiến dịch tranh cử vào Hạ viện được bắt đầu vào ngày 10-10 với hơn 1.000 ứng viên tranh cử 465 ghế, giảm 10 ghế so với con số 475 trước đó. Hãng Reuters cho rằng, mọi sự chú ý tập trung vào LDP cầm quyền của Thủ tướng Shinzo Abe và đảng Hy vọng còn non trẻ của Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike.
Tuy nhiên, theo báo The Washington Post, cuộc bầu cử ngày 22-10 ít có tính cạnh tranh như những gì được kỳ vọng hoặc e ngại, bởi bà Koike không tranh chiếc ghế thủ tướng. Bà Koike, “bông hồng thép” trên chính trường Nhật Bản, từng là Bộ trưởng Quốc phòng trong chính phủ của ông Abe, đưa ra thông điệp về hy vọng và giấc mơ. “Đây là một công việc chính trị mang lại cho mọi người hy vọng và giấc mơ. Chúng tôi sẽ khôi phục niềm tin của người dân vào chính trị”, bà Koike nói với cử tri bên ngoài một ga tàu ở thủ đô Tokyo. Bà còn thúc giục cử tri giúp đảng Hy vọng kết thúc “sự nghiệp chính trị của ông Abe”.
Trước lúc chiến dịch tranh cử diễn ra, một số nhà phân tích cho rằng, bà Koike sẽ là ứng viên chạy đua vào Hạ viện. Song, thực tế không phải như vậy, bà kêu gọi cử tri bỏ phiếu cho đảng Hy vọng ngay cả khi không có bà. Theo đó, bà cũng không phải là ứng viên chức thủ tướng.
Về phía Thủ tướng Abe, ông đưa ra thông điệp về sự ổn định trong nội bộ đảng cầm quyền cùng với quan điểm cứng rắn hơn trong vấn đề CHDCND Triều Tiên, cũng như việc cải cách an sinh xã hội để giảm gánh nặng cho thế hệ trẻ trong một xã hội đang già hóa nhanh chóng. Hồi tháng trước, ông kêu gọi bầu cử sớm trước kế hoạch 14 tháng trong lúc tỷ lệ ủng hộ LDP và cá nhân ông phục hồi sau khi sụt giảm vì những cáo buộc thiên vị và quan liêu, nhằm bảo đảm liên minh cầm quyền giữa LDP và đảng Komeito sẽ giành đa số ghế tại Hạ viện. Nhưng theo Reuters, sự trỗi dậy bất ngờ của đảng Hy vọng cùng với việc thu hút sự ủng hộ của các cử tri bảo thủ, có thể làm những toan tính của ông Abe thất bại. Đó là chưa kể một lượng lớn nghị sĩ của đảng Dân chủ - đảng đối lập chính - đang chạy sang đảng Hy vọng.
Phát biểu tại Fukushima, phía đông bắc Nhật Bản, Thủ tướng Abe nhấn mạnh: “Những gì tạo ra tương lai của chúng ta không phải là sự bùng nổ hay một khẩu hiệu, mà đó là một chính sách tạo ra tương lai”. Liên minh LDP đang muốn bảo vệ 2/3 “siêu đa số” trong Hạ viện nên nếu để mất thế đa số sẽ là một thất bại lớn. LDP có 288 ghế trong Hạ viện trước khi cơ quan này bị giải thể để bầu lại và đối tác Komeito có 35 ghế.
Các thăm dò gần đây đều cho thấy LDP vẫn dẫn đầu và một số nhà phân tích cho rằng, ông Abe vẫn có thể giành thắng lợi lớn. Tuy nhiên, nếu đảng cầm quyền thể hiện mờ nhạt trong chiến dịch tranh cử thì có thể khơi mào việc đảng này thay thế ông Abe hoặc không chấp nhận ông tiếp tục đảm nhận nhiệm kỳ 3 trong cuộc bầu cử lãnh đạo đảng vào tháng 9-2018, kết thúc cơ hội ông trở thành Thủ tướng nắm quyền lâu nhất ở Nhật Bản. Vì vậy, việc bầu cử sớm lần này thật sự là canh bạc đối với ông Abe.
PHÚC NGUYÊN
