Nguyễn Thị Thanh Phúc sinh năm 1990, ở thôn Hòa Khê, xã Hòa Sơn, là con thứ tư trong gia đình có đến 7 anh chị em. Như phần lớn học sinh nông thôn khác, Phúc đã phải tranh thủ những lúc rảnh rỗi để phụ giúp gia đình.
 |
| Hai chị em Thanh Phúc và Thành Ngưng là hạt giống quý của thể thao Đà Nẵng nói riêng, thể thao Việt Nam nói chung. (Nguồn: thethaovanhoa.vn) |
Những buổi chiều leo lên đèo cao cắt lá đót để mờ sáng sớm hôm sau gánh bộ hơn 10km xuống chợ Hòa Khánh bán kiếm tiền đi học. Có lẽ, những cuộc “đi bộ mưu sinh” thầm lặng ngày qua ngày đó đã giúp cho cô gái nhỏ nhắn này sự bền bỉ, sức dẻo dai, ý chí kiên cường để sẵn sàng đương đầu với những thử thách phía trước.
13 tuổi, Phúc theo chị xuống sân Chi Lăng luyện tập, ngớ người ra trước kiểu đi bộ rất lạ của các chị. Về nhà, cô đứng trước gương tập lại các động tác theo trí nhớ. Đến lúc đủ tự tin rằng mình không thua gì các chị, cô xin HLV Trần Anh Hiệp cho mình “biểu diễn” và may mắn lọt vào “mắt xanh” của thầy.
Năm 2001, Giải trẻ điền kinh được tổ chức ở Đà Nẵng. Trước giờ thi đi bộ sáng hôm đó mưa xối xả, thầy trò HLV Trần Anh Hiệp chủ quan, cứ nghĩ thế nào ban tổ chức cũng sẽ lùi giờ thi đấu. Thế nhưng, lịch vẫn không thay đổi, khi thấy tất cả các VĐV bắt đầu bước vào vạch xuất phát thì thầy trò đều… tái mặt. Chỉ kịp làm vài động tác khởi động, Phúc đã hòa mình với mọi người vào đường đua. Kết quả ngoài mong đợi, cô gái Hòa Sơn đã mang về tấm Huy chương Đồng, đánh dấu thành tích đầu tiên của thầy và trò trong môn đi bộ.
Sau 5 năm suýt bỏ cuộc vì mưa, Phúc có cú sốc đầu đời khi cô bị tước mất HCV ở Đại hội TDTT toàn quốc lần V năm 2006 tại Đồng Tháp do đồng đội phạm quy. Không sốc sao được, khi người ta mới 16 tuổi và lần đầu tiên bước ra sân chơi chuyên nghiệp.
3 năm sau, Phúc tiếp tục sốc “tập 2” khi cô bị loại khỏi danh sách các VĐV tham gia SEA Games 25 năm 2009 tại Lào chỉ vài hôm trước ngày đoàn Việt Nam khởi hành. Lãnh đạo Thể thao Việt Nam lúc đó không ai tin một cô gái nhỏ nhắn đến từ một làng quê miền núi Đà Nẵng lại có thể gây bất ngờ tại đấu trường thể thao Đông Nam Á! Chỉ một năm sau, tại Đại hội TDTT toàn quốc lần VI năm 2010 diễn ra ngay tại Đà Nẵng, Phúc đã khiến mọi người phải sốc khi đạt HCV đi bộ 20km nữ với thành tích 1 giờ 40 phút, ít hơn 5 phút so với VĐV đoạt HCV SEA Games 2009! Điều đáng nói là em ruột Phúc là Thành Ngưng cũng mang “vàng” về cho thể thao Đà Nẵng tại giải đấu này.
Điền kinh Việt Nam đã tìm được “ngọc trong đá”. Với thành tích đáng nể nói trên, Phúc được mệnh danh là “Nữ hoàng đi bộ” Việt Nam, cô đủ tự tin để đàng hoàng bước vào đấu trường khu vực Đông Nam Á. Lãnh đạo Thể thao Việt Nam đặt niềm tin vào Phúc và cô chứng tỏ mình xứng đáng với điều đó khi khiến mọi người sốc “tập 2” với HCV nội dung đi bộ tại SEA Games 26 năm 2011 diễn ra ở Indonesia (Thành Ngưng cũng giành HCĐ nội dung đi bộ 20km nam).
Sau SEA Games 26, mặc dù thể thao Việt Nam gấp rút chọn lọc nhân tài đầu tư cho mục tiêu giành vé Olympic London 2012 nhưng “Nữ hoàng đi bộ” đã bị loại “ngay từ vòng gửi xe”. Phúc vẫn âm thầm luyện tập với sự dẫn dắt của HLV Anh Hiệp. Tháng 3-2012, tại giải đi bộ 20km châu Á diễn ra ở Nomi Shi (Nhật Bản), Phúc khiến tất cả phải sốc “tập 3” với tấm HCĐ khi cô đạt thành tích 1 giờ 35 phút, phá sâu chuẩn B Olympic đến 2 phút 30 giây. Phúc đi vào lịch sử thể thao Việt Nam với tấm vé chính thức đầu tiên cho điền kinh tham dự cuộc tranh tài thể thao giữa các quốc gia trên thế giới sau 32 năm. Tại Olympic London 2012, dù Phúc về đích thứ 36 với thời gian 1 giờ 33 phút 36 nhưng thành tích này đã phá kỷ lục quốc gia do chính cô nắm giữ.
Ở SEA Games 27 năm 2013 tại Myanmar, Phúc tranh tài nội dung đi bộ 20km với tư cách đương kim vô địch. Rất tiếc, cô đã bị trọng tài xử ép khi để cho VĐV nước chủ nhà là Saw Nar Lar Nwe (đã chạy thay vì đi bộ) đoạt HCV ở nội dung đi bộ 20km. Nhưng rồi, cuối tháng 4-2014, Tiểu ban Y tế và Kiểm tra doping của Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á đã công bố danh sách các VĐV sử dụng doping tại SEA Games 27, trong đó có Saw Mar Lar Nwe. VĐV chạy-thay-vì-đi-bộ này đã bị hủy bỏ kết quả và đối mặt với án phạt cấm thi đấu 2 năm. HCV SEA Games 27 được trao lại cho “Nữ hoàng đi bộ” Việt Nam. Một kết thúc có hậu.
Phúc đã xong năm cuối Đại học TDTT Đà Nẵng nhưng chưa tốt nghiệp vì lịch thi đấu dày đặc khiến cô vẫn còn “nợ” một số môn. Ngày 19-7 này cô sẽ lên đường ra nước ngoài tập huấn trong 2 tháng để chuẩn bị cho SEA Games 28 năm tới và phấn đấu lấy cho được chuẩn B để có thể tham dự Olympic 2016. Hy vọng rằng mọi việc sẽ kết thúc có hậu đối với “Nữ hoàng đi bộ”.
LÊ GIA LỘC
