Kiến trúc sư Zaha Hadid và nhà bảo tàng Maxxi

Roma - từ xưa đến nay vốn mang không gian trầm mặc, cổ kính với những đền đài, trụ cột, đấu trường La Mã hay những công trình kiến trúc hàng nghìn năm tuổi. Vào ngày 31-5, Roma, trái tim mang đậm nét di sản văn hóa kỷ nguyên thời Phục hưng của nước Ý có một thay đổi lớn: nhà bảo tàng nghệ thuật quốc gia hiện đại mang tên Maxxi - Công trình được thực hiện bởi nữ kiến trúc sư Zaha Hadid được khánh thành và đi vào hoạt động.

		Kiến trúc sư Zaha Hadid.

Ở tuổi gần 60, nữ kiến trúc sư người Anh gốc Trung Đông này có vẻ như đang trong thời làm việc và sáng tạo hăng say nhất. Sinh ra và lớn lên ở Iraq, sau khi tốt nghiệp đại học, bà Zaha Hadid đến London và học tiếp trường kiến trúc. Ra trường, bà Zaha Hadid được mời giảng dạy về thiết kế kiến trúc ở nhiều trường đại học trên thế giới.

Không gian nhà bảo tàng Maxxi có 29.000 m2 để trưng bày tác phẩm và hiện vật văn hóa nghệ thuật, được thiết kế bằng những mảng khối vuông, chữ nhật, xếp chồng lên nhau. Khối bê-tông mặt trước vươn hẳn ra bên ngoài, bên trên đường vòng cung uyển chuyển, nhẹ nhàng. Phần nầy, do hai nghệ sĩ Anish Kapoor và Frances Vezzozi nổi tiếng về thiết kế và điêu khắc trang trí kiến trúc thực hiện. Phần nội thất được ngăn chia thành những phòng trưng bày rộng, nối nhau bằng những hành lang dài. Bên trên là những đoạn cầu thang xoắn, uốn nhịp, hài hòa, đưa dẫn khách thưởng ngoạn lần lượt qua từng khu vực.

Công trình xây dựng bảo tàng bị gián đoạn một thời gian dài vì lý do tài chính. Đến nay, công trình đã hoàn tất, sau gần 10 năm xây dựng và chi phí lên đến 225 triệu USD. Bộ trưởng Văn hóa Italia đã hoàn thành ý nguyện của mình khi quyết định xây dựng công trình này, bởi theo ông: “Bảo tồn di sản văn hóa không nhất thiết cứ phải giữ mãi những di tích bằng các hình thức cổ điển. Nhà bảo tàng Maxxi xứng đáng là một công trình văn hóa đương đại không kém gì một số công trình văn hóa khác của những nước láng giềng châu Âu”.

		Nội thất nhà bảo tàng Maxxi.

Nhà nghiên cứu kiến trúc nổi tiếng của Ý Rowan Moore nhận xét rằng, tuy ông không hoàn toàn thỏa mãn nhiều chi tiết thiết kế nội, ngoại thất của nhà bảo tàng, nhưng phải thừa nhận rằng đó là một công trình đồ sộ, tráng lệ, mang phong cách hiện đại, hấp dẫn, khơi gợi và thúc giục sự nhận thức và sáng tạo.

Kiến trúc sư Zaha Hadid đang sống và làm việc tại Anh. Nhiều công trình lớn do Zaha thiết kế rải rác từ Đông sang Tây đã mang lại tiếng vang cho tên tuổi của bà. Đặc biệt, vào năm 2004, Zaha Hadid đoạt giải Pritzker về kiến trúc, một giải thưởng có giá trị lớn trên thế giới, tương đương với giải Nobel.

HOÀNG ĐẶNG