Triều Tiên "dọn đường" để gặp thượng đỉnh với Mỹ

Việc CHDCND Triều Tiên thay thế 3 quan chức quân sự hàng đầu được cho là động thái nhằm ủng hộ những nỗ lực của nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un trong phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế, nhất là trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh với Mỹ.

Nhà lãnh đạo Kim Jong-un cùng tướng lĩnh quân đội kiểm tra một công trình xây dựng tại một khu du lịch biển. Ảnh: AFP

Hãng Yonhap cho biết, 3 quan chức bị thay thế là Bộ trưởng Quốc phòng Pak Yong Sik, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Triều Tiên Ri Myong Su và Tổng Cục trưởng Tổng Cục chính trị quân đội Kim Jong Gak. Theo đó, ông No Kwang Chol - Thứ trưởng quốc phòng, người theo đường lối ôn hòa hơn, thay ông Pak Yong Sik làm Bộ trưởng; thay thế ông Ri Myong Su là người cấp phó Ri Yong Gil; thay thế Tướng Kim Jong Gak là Tướng Kim Su Gil. Cả ba người kế nhiệm những vị trí trên đều là những người trẻ tuổi hơn; đặc biệt, ông Ri Yong Gil (63 tuổi), trẻ hơn 21 tuổi so với ông Ri Myong Su.

Sự việc diễn ra trong lúc nhà lãnh đạo Kim Jong-un chuẩn bị có cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 12-6 tại Singapore. Chưa rõ mục đích thật sự của nhà lãnh đạo Kim Jong-un khi “thay máu” nhân sự quốc phòng chủ chốt như vậy, nhưng các nhà phân tích cho rằng, việc cải tổ này giúp ông và đảng Lao động Triều Tiên cầm quyền thắt chặt kiểm soát đối với quân đội vào thời điểm quan trọng để phát triển trong nước và hội nhập quốc tế. Ông Ken Gause, Giám đốc Nhóm các vấn đề quốc tế tại CNA - một tổ chức nghiên cứu và phân tích phi lợi nhuận cho rằng, nếu ông Kim Jong-un thiết lập hòa bình với Mỹ và Hàn Quốc, đồng thời tháo gỡ ít nhất một phần chương trình hạt nhân, ông sẽ phải “đặt ảnh hưởng của quân đội trong một chiếc hộp và kiểm soát nó”. Theo ông Ken Gause, 3 vị quan chức mới được bổ nhiệm đều là những người trung thành với nhà lãnh đạo Kim Jong-un.

Trong khi đó, GS. Yang Moo-jin thuộc Đại học nghiên cứu Triều Tiên ở Seoul nhận định, động thái trên cho thấy ông Kim Jong-un đang củng cố quyền lực và củng cố mối quan hệ giữa đảng Lao động Triều Tiên với quân đội trong bối cảnh nước này đẩy mạnh phát triển kinh tế. “Cải tổ nhằm củng cố quyền lực của ông Kim Jong-un trong vai trò là nhà lãnh đạo duy nhất của CHDCND Triều Tiên, tăng cường mối liên kết giữa đảng và quân đội khi đất nước xúc tiến phát triển kinh tế”, GS. Yang Moo-jin nói.

Hàn Quốc gọi việc CHDCND Triều Tiên cải tổ quân đội trước thềm hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều là động thái bất thường. Quân đội nhân dân Triều Tiên có ảnh hưởng to lớn và là trung tâm quyền lực ở quốc gia Đông Bắc Á này. Thông thường trong các sự kiện lễ lớn ở CHDCND Triều Tiên, người ta thấy các tướng lĩnh đứng một bên, ngay cạnh ông Kim Jong-un; bên còn lại là người dân. Từ cuối tháng trước, truyền thông nhà nước Triều Tiên cũng đã tiết lộ về sự cải tổ này và nêu rõ tên các nhân vật giữ vị trí mới.

Các nguồn tin cho hay, việc “thay máu” nhân sự quốc phòng chủ chốt nhằm ngăn chặn bất kỳ sự phản đối nào về chính sách hạt nhân của đất nước, khi cuộc gặp thượng đỉnh với Mỹ đang đến gần. Mỹ đang tìm kiếm việc đàm phán với CHDCND Triều Tiên nhằm chấm dứt chương trình vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng. Song, các quan chức Washington tin rằng, vẫn còn những ý kiến bất đồng trong quân đội Triều Tiên về cách tiếp cận của ông Kim Jong-un đối với Hàn Quốc và Mỹ.

PHÚC NGUYÊN