Một điều dễ thấy trong cơn bão số 11 vừa qua, thiệt hại nhiều nhất là cây xanh. Phần lớn số cây ven các tuyến đường nội thành bị gãy đổ. Không chỉ gãy ngang thân, hầu hết cây đều bị trốc gốc, trơ cả bọc nilon quấn quanh gốc như minh chứng cho sự khủng khiếp của bão. Không chỉ cây nhỏ, mà cây lớn 7 - 10 năm tuổi cũng chổng gốc lên trời. Ngày 15-10, sau khi bão tan, nhiều người đi ngang qua khu vực đầu đường Lê Duẩn nhìn thấy cảnh tượng hàng loạt cây xanh to, nhỏ đổ sạt ven đường đã thắc mắc rằng, cây được trồng từ nhỏ, rễ đủ lớn, sâu cắm vào lòng đất thì cây mới chắc. Ở đây đa số trồng cây lớn, nên rễ còn cạn, bão vào thì cây đổ là điều dễ hiểu...
Chúng tôi có dịp đi quanh thành phố từ sáng sớm 15-10 sau khi hoàn lưu bão đã giảm chút ít để ghi nhận mức độ thiệt hại ban đầu sau bão, cảnh tượng cây xanh gãy đổ chắn hết mọi nẻo đường, không khỏi ngạc nhiên: Sao cây lớn dễ đổ đến thế? Trong khi đó, dọc đường Bạch Đằng, gần như rất ít cây bị trốc gốc, trừ trường hợp gió quá mạnh bị gãy ngang hoặc tôn, gỗ va đập gãy, còn đa số vẫn trụ vững dù là hàng cây “đứng mũi chịu sào” (đường Bạch Đằng đa số là cổ thụ).
Cùng với chủ trương xã hội hóa cây xanh đường phố, Công ty Công viên-Cây xanh trực tiếp trồng cây ven các trục đường chính. Thế nhưng, điều khó hiểu là, nguyên tắc trồng cây là phải ươm, rồi trồng từ nhỏ, rễ cây mới có thời gian cũng như “sức khỏe” để đâm sâu vào lòng đất, không chỉ hút dinh dưỡng nuôi cây mà còn tạo thành hệ thống dây chằng vững chãi níu giữ cây không bị đổ trước gió bão. Nhưng đa số cây xanh hiện nay trên địa bàn thành phố đều được trồng cây lớn có chiều cao khoảng 2m, trong khi rễ chưa kịp đâm sâu thì cây đã lớn, nên độ bám rễ rất yếu - giống như kiểu trồng cây từ ngọn vậy. Có người bảo, may 7 năm qua những cơn bão mạnh không vào để cây kịp lớn, nhưng thử thách cơn bão 11 vừa qua đã lộ ra một thực tế, trồng cây từ ngọn đang thể hiện đầy đủ ý nghĩa của câu thành ngữ “dục tốc bất đạt!”
Thiệt hại cây xanh cho đến nay chưa thể thống kê hết, nhưng con số chắc chắn không hề nhỏ. Sau siêu bão 2006, đến nay bão số 11, đều là những cơn bão có cường độ gió mạnh ngoài sức tưởng tượng của nhiều người, cho thấy bão sẽ tiếp tục vào Đà Nẵng, và không loại trừ bão có cường độ siêu lớn. Phát triển độ che phủ cây xanh thành phố, nên chăng có giải pháp hợp lý, bảo đảm độ bền vững?
TRỌNG HUY
